آیا صدقهدادن برای امام زمان علیهالسلام از وظایف منتظران است؟
آیا صدقهدادن برای امام زمان علیهالسلام از وظایف منتظران است؟
۱٫ به نیابت از ایشان؛
۲٫برای سلامت ایشان.
هر دو نوع صحیح است و ثواب و برکات فراوان دارد.
خداوندِ متعال اجر رسالت پیامبر اسلام را مودتِ اهل بیت بیان میفرماید:
قُلْ لَا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّهَ فِی الْقُرْبَى.[۲]
ای پیامبر بگو من هیچ پاداشی برای رسالتم از شما درخواست نمیکنم جز دوستداشتن نزدیکانم (اهلبیتم).
یکی از جلوههای این مودت، دادن صدقه است؛ ازاینرو، علمای دین نیز به این عمل سفارش میکنند؛ چنانکه سیدبنطاووس به فرزندش میگوید: «صدقه دادن برای امام زمان را پیش از صدقهدادنِ برای خود و عزیزانت قرار بده… که سبب میشود [حضرت] به تو توجه و احسان فرماید».[۳
آنگاه که علیبنابیحمزه از امام موسیبنجعفر علیهماالسلام درباره حج، نمازگزاردن و صدقهدادن برای زندگان و مردگان پرسید، امام فرمودند: «برای آنها صدقه بده و نماز بگزار که به دلیل صله و پیوندت به آنها، پاداش دیگری برایت خواهد بود».[۴]
در روایت دیگری امام جعفر صادق علیهالسلام میفرماید: «چه چیز شما را از نیکی به والدینتان در حالی که زندهاند و پس از فوتشان، باز میدارد؟ برای آنان نماز بگزارید، از طرف ایشان صدقه بدهید، حج به جای آورید و روزه بگیرید. پس آنچه انجام دادهاید، برای آنان و مثل آن ثواب برای شما خواهد بود و خداوند عزوجل به دلیل نیکی و صله شخص، خیر بسیاری برای او خواهد افزود».[۵]
از این دو روایت مشخص میشود که نیابت برای انسانهای زنده، صحیح و دارای اجر و ثواب است. فقیه بزرگ شیعه، در کتاب جواهر در اینباره میگوید: «از نصوص شرع فهمیده میشود که هدیه کردنِ ثواب در تمام مستحبات، به زندگان و مردگان جایز است».[۶]
شیخ صدوق نیز به سند خود از پیامبر چنین نقل نموده است: «هیچ بندهای ایمان نمیآورد، تا اینکه من نزد او از خودش، خاندانم از خاندانش، و عترت من از عترتش، و ذات من از ذاتش نزد خود او محبوبتر باشد».[۷]
پینوشتها
۱. آقای موسوی اصفهانی در جلد دوم کتاب مکیالالمکارم، هشتاد وظیفه را در اینباره بیان فرمودهاند.
۲. شوری: ۲۳.
۳. کشفالمحجه، سیدبنطاووس ص۵۱.
۴٫ وسایلالشیعه، شیخ حر عاملی، ج۵، ص۳۶۸، ح۹.
۵. اصول کافی، کلینی، ج۲، ص۱۵۹، باب الوالدین، ح۷.
۶٫ جواهرالکلام، کتاب الوکاله.
۷. امالی، شیخ صدوق، ص۲۰۱.