فضیلت و اعمال عید نیمه شعبان
نیمه شعبان در تاریخ قمری مصادف با ولادت دوازدهمین امام شیعیان، امام زمان (عج) است. حضرت مهدی (ع) در تاریخ ۱۵ شعبان سال ۲۵۵ یا ۲۵۶ هجری قمری به دنیا آمد. علت اختلاف در سال تولد ایشان به این دلیل است که در ایام قدیم تاریخ را با حروف ابجد مینوشتند و درباره سال تولد امام زمان (عج) بین دو واژه «نور» و «نهر» در رسمالخط مورخین اختلاف است.
از دیگر ویژگی های نیمه شعبان آن است که بر اساس روایات در شب نیمه شعبان تقدیر هر کسی تا سال آینده نوشته می شود و روزی هر کس در این شب مشخص می گردد.
برای روز نیمه شعبان و همچنین شب نیمه شعبان اعمال مستحب زیادی توصیه شده است که از جمله آن ها احیای شب نیمه شعبان می باشد.
فضیلت نیمه شعبان در روایات
در احادیث مختلفی از ائمه معصومین (ع) فضیلت ماه شعبان و به خصوص شب نیمه شعبان بیان شده است. شیعیان بر این اعتقاد هستند که خداوند در این شب به تعداد موها و پشمهای چهارپایان بندگانش را از آتش جهنم نجات میدهد و زمان مرگ انسانها را ثبت میکند و روزی یک سال را بین آنها تقسیم میکند. در ادامه به چند حدیث درباره نیمه شعبان می پردازیم:
پیامبر اکرم (ص) درباره شب نیمه شعبان فرمود:
«شب نیمه شعبان در خواب بودم که جبرئیل به بالین من آمد و گفت: اى محمد! چگونه در این شب خوابیدهای؟ پرسیدم: مگر امشب چه شبى است؟ گفت: شب نیمه شعبان است. برخیز اى محمد! پس مرا از جایم بلند کرد و به سوى بقیع برد، در آن حال گفت: سرت را بلند کن! امشب درهاى آسمان گشوده مى شوند، درهاى رحمت باز میشوند و همه درهاى خشنودى، آمرزش، بخشش، بازگشت، روزى، نیکى و بخشایش نیز گشوده میشوند. خداوند در این شب به تعداد موها و پشمهای چارپایان – بندگانش را از آتش جهنم – آزاد میکند.
امشب خداوند زمانهای مرگ را ثبت و روزیهای یک سال را تقسیم مى کند و همه آنچه را که در طول سال واقع میشود نازل میسازد. اى محمد! هر کس امشب را با منزه داشتن خداوند (تسبیح)، ذکر یگانگى او (تهلیل)، یاد بزرگى او (تکبیر)، راز و نیاز با او (دعا)، نماز، خواندن قرآن، نمازهاى مستحبی (تطوع) و آمرزشخواهی (استغفار) صبح کند، بهشت جایگاه و منزل او خواهد بود و خداوند همه آنچه را که پیش از این انجام داده و یا بعد از این انجام میدهد، خواهد بخشید…»
امام علی (ع) درباره خواندن دعای کمیل در این شب فرمود:
«قسم به کسی که جان علی در دست اوست همه امور نیک و بدی که بر بندگان جاری میشود، از شب نیمه شعبان تا پایان سال، در این شب تقسیم میشود. هیچ بندهای نیست که این شب را احیاء دارد و در آن دعای خضر بخواند، مگر آن که دعای او اجابت شود… بنشین ای کمیل هنگامی که این دعا را حفظ کردی خدا را در هر شب جمعه، یا در هر ماه یک شب، یا یک بار در سال یا حداقل یک بار در طول عمرت، با آن بخوان، که خدا تو را یاری و کفایت میکند و تو را روزی میدهد و از آمرزش او برخوردار میشوی، ای کمیل به خاطر زمان طولانی که تو با ما همراه بودهای بر ما لازم است که درخواست تو را به بهترین شکل پاسخ دهیم» و چنین بود که امام علی (ع) این دعا را به کمیل بن زیاد یاد داد.
امام باقر علیه السّلام از فضیلت شب نیمه شعبان فرمود:
از امام صادق علیه السّلام روایت شده که از امام باقر علیه السّلام از فضیلت شب نیمه شعبان سؤال شد، ایشان فرمود: این شب پس از شب قدر برترین شب هاست.
برای این شب چند عمل است
اول:
غسل کردن که باعث تخفیف گناهان است.
دوم:
شب زنده دارى به نماز و دعا و استغفار، چنان که امام زین العابدین علیه السّلام انجام می دادند، و در روایت آمده: هرکه این شب را به راز و نیاز و عدابت بپردازد دل او نمیرد در روزى که دل ها بمیرند.
سوم:
زیارت امام حسین علیه السّلام که افضل اعمال این شب است و باعث آمرزش گناهان است، و هرکه میل دارد تا ارواح صدوبیست وچهار هزار پیامبر با او دست آشنایى دهند، در این شب امام حسین علیه السّلام را زیارت کند، کم ترین حدّ زیارت آن حضرت ان است که بر بالاى بامى برآید و به جانب راست و چپ نظر کند، سپس سر به جانب آسمان برآرد، و با این کلمات حضرت را زیارت کند: السَّلامُ عَلَیْکَ یَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ السَّلامُ عَلَیْکَ وَ رَحْمَهُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ درود بر تو اى ابا عبد اللّه، درود و رحمت و برکات خدا بر تو
و هرکس در هر کجا باشد و در هر زمان آن حضرت را به این شیوه زیارت کند، امید است که پاداش حجّ و عمره براى او نوشته شود.
زیارت مخصوص این شب را در باب زیارات
چندین سند معتبر از حضرت امام زین العابدین و امام جعفر صادق علیهما السلام وارد شده که هر که خواهد مصافحه کند صد و بیست و چهار هزار پیغمبر با او پس باید که زیارت کند قبر ابى عبد الله الحسین علیه السلام را در نیمه شعبان بدرستیکه ملائکه و ارواح پیغمبران رخصت مى طلبند و به زیارت آن حضرت مى آیند پس خوشا بحال آنکه مصافحه کند با ایشان و ایشان مصافحه کنند با او و با ایشانند پنج پیغمبر اولوا العزم نوح و ابراهیم و موسى و عیسى و محمد صلى الله علیه و آله و علیهم أجمعین راوى گفت پرسیدم که به چه سبب ایشان را اولوا العزم مى نامند فرمود به جهت آنکه ایشان مبعوث شده اند به مشرق و مغرب و جن و انس و اما الفاظ زیارت پس دو نحو نقل شده یکى همان زیارت است که براى اول رجب نقل شد دیگر زیارتى است که شیخ کفعمى در کتاب بلد الامین از حضرت صادق علیه السلام نقل کرده و آن زیارت چنین است مى ایستى نزد قبر آن حضرت و مى گویى:
الْحَمْدُ لِلَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ
ستایش خداى را که بلند مرتبه و بزرگ است
وَ السَّلاَمُ عَلَیْکَ أَیُّهَا الْعَبْدُ الصَّالِحُ الزَّکِیُّ أُودِعُکَ شَهَادَهً مِنِّی لَکَ تُقَرِّبُنِی إِلَیْکَ فِی یَوْمِ شَفَاعَتِکَ
و سلام بر تو اى بنده شایسته پاکیزه صفات من ودیعه مى گذارم گواهى خود را نزد تو تا به تو روز شفاعتت مرا نزدیک گرداند
أَشْهَدُ أَنَّکَ قُتِلْتَ وَ لَمْ تَمُتْ بَلْ بِرَجَاءِ حَیَاتِکَ حَیِیَتْ قُلُوبُ شِیعَتِکَ وَ بِضِیَاءِ نُورِکَ اهْتَدَى الطَّالِبُونَ إِلَیْکَ
شهادت مى دهم که تو اى بزرگوار کشته شدى اما نمردى بلکه زنده جاوید شدى و دلهاى شیعیانت هم طفیل حیات ابدت به زندگانى جاوید امیدوار است و به روشنى نور جمالت طالبان حضرتت بسوى تو ره یافتند
وَ أَشْهَدُ أَنَّکَ نُورُ اللَّهِ الَّذِی لَمْ یُطْفَأْ وَ لاَ یُطْفَأُ أَبَداً وَ أَنَّکَ وَجْهُ اللَّهِ الَّذِی لَمْ یَهْلِکْ وَ لاَ یُهْلَکُ أَبَداً
و گواهى مى دهم که تو آن نور خدایى که از ازل روشن بوده و تا ابد هیچکس آن را خاموش نتواند کرد و تو وجه باقى الهى که آن وجه باقى از ازل تا ابد هرگز نابود و فانى نخواهد گشت
وَ أَشْهَدُ أَنَّ هَذِهِ التُّرْبَهَ تُرْبَتُکَ وَ هَذَا الْحَرَمَ حَرَمُکَ وَ هَذَا الْمَصْرَعَ مَصْرَعُ بَدَنِکَ
و گواهى مى دهم که این تربت پاک کربلا خاک کوى توست و این حرم شریف حرم مطهر تو و این مکان جایى است که بدن مبارکت در اینجا به خاک افتاده
لاَ ذَلِیلَ وَ اللَّهِ مُعِزُّکَ وَ لاَ مَغْلُوبَ وَ اللَّهِ نَاصِرُکَ
به خدا قسم که هر کس نزد تو عزیز است هرگز خوار نشود و یار و ناصر تو مغلوب نخواهد گشت
هَذِهِ شَهَادَهٌ لِی عِنْدَکَ إِلَى یَوْمِ قَبْضِ رُوحِی بِحَضْرَتِکَ وَ السَّلاَمُ عَلَیْکَ وَ رَحْمَهُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ
این شهادت نزد تو باشد تا هنگام مرگ که روحم را حضور حضرتت قبض کنند و سلام و رحمت و برکات خدا بر جان پاک تو باد.
📥 دانلود فایل صوتی 📥
چهارم:
خواندن دعایى که شیخ و سیّد نقل کرده اند، و به منزله زیارت امام زمان (صلوات اللّه علیه) است:
اللَّهُمَّ بِحَقِّ لَیْلَتِنَا (هَذِهِ) وَ مَوْلُودِهَا وَ حُجَّتِکَ وَ مَوْعُودِهَا
خدایا به حق این شب نیمه شعبان و مولود در این شب و حجت موعود
الَّتِی قَرَنْتَ إِلَى فَضْلِهَا فَضْلاً فَتَمَّتْ کَلِمَتُکَ صِدْقاً وَ عَدْلاً لاَ مُبَدِّلَ لِکَلِمَاتِکَ وَ لاَ مُعَقِّبَ لِآیَاتِکَ
آنکه فضلى دیگر بر مقام فضیلتش افزودى که کلمات تو را تغییر دهد در عالم نیست و آیاتت را کسى پس کلمه توحید تو از جهت صدق و عدالت به حد کمال رسید و کسى تعقیب نتواند کرد
نُورُکَ الْمُتَأَلِّقُ وَ ضِیَاؤُکَ الْمُشْرِقُ وَ الْعَلَمُ النُّورُ فِی طَخْیَاءِ الدَّیْجُورِ الْغَائِبُ الْمَسْتُورُ جَلَّ مَوْلِدُهُ وَ کَرُمَ مَحْتِدُهُ وَ الْمَلاَئِکَهُ شُهَّدُهُ
آن کلمات ظاهرات انوار مشعشع و روشنى فروزنده توست و رهنماى نور معرفتت در این شب تاریک عالم همان امام غایب پنهان از نظرها که مولدش معظم و محل ظهورش مکرم است و فرشتگان گواهان اویند
وَ اللَّهُ نَاصِرُهُ وَ مُؤَیِّدُهُ إِذَا آنَ مِیعَادُهُ وَ الْمَلاَئِکَهُ (فَالْمَلاَئِکَهُ) أَمْدَادُهُ
و خدا یاور و نیرو بخش او هنگامى که وعده ظهورش فرا رسد و فرشتگان یاریش کنند
سَیْفُ اللَّهِ الَّذِی لاَ یَنْبُو وَ نُورُهُ الَّذِی لاَ یَخْبُو وَ ذُو الْحِلْمِ الَّذِی لاَ یَصْبُو
او شمشیر قهر خداست که کند نگردد و نور خداست که خاموش نشود و صاحب مقام حلم است که سبک سر نگردد
مَدَارُ الدَّهْرِ وَ نَوَامِیسُ الْعَصْرِ وَ وُلاَهُ الْأَمْرِ وَ الْمُنَزَّلُ عَلَیْهِمْ مَا یَتَنَزَّلُ (یَنْزِلُ) فِی لَیْلَهِ الْقَدْرِ
و مدار روزگار و حافظ و نگهدار دور زمان است و والیان امرند که آنچه نازل مى شود در شب قدر بر آنها نزول یابد
وَ أَصْحَابُ الْحَشْرِ وَ النَّشْرِ تَرَاجِمَهُ وَحْیِهِ وَ وُلاَهُ أَمْرِهِ وَ نَهْیِهِ اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَى خَاتِمِهِمْ وَ قَائِمِهِمْ الْمَسْتُورِ عَنْ عَوَالِمِهِمْ
و آنها صاحبان حشر و نشر خلق و مترجم و مفسران وحى حق و نگهبان امر و نهى خداهستند پروردگارا پس تو بر امام خاتم و قائم آن ائمه هدى که پنهان است درود فرست
اللَّهُمَّ وَ أَدْرِکْ بِنَا أَیَّامَهُ وَ ظُهُورَهُ وَ قِیَامَهُ وَ اجْعَلْنَا مِنْ أَنْصَارِهِ وَ اقْرِنْ ثَارَنَا بِثَارِهِ
بارالها و ما را به ایام ظهور او و قیامش برسان و ما را از نصرت کنندگانش قرار ده و خون او چون خواهى ما را با خون او قرین گردان
وَ اکْتُبْنَا فِی أَعْوَانِهِ وَ خُلَصَائِهِ وَ أَحْیِنَا فِی دَوْلَتِهِ نَاعِمِینَ وَ بِصُحْبَتِهِ غَانِمِینَ
و ما را در دفتر یاران و خاصانش ثبت فرما و ما را در دولت او با تنعم و خوشى زنده بدار و به صحبتش بهرهمند گردان
وَ بِحَقِّهِ قَائِمِینَ وَ مِنَ السُّوءِ سَالِمِینَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
و به حق او استوار ساز و از هر بدى محفوظ دار اى مهربان ترین مهربانان عالم
وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلَوَاتُهُ عَلَى (وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى) سَیِّدِنَا مُحَمَّدٍ خَاتَمِ النَّبِیِّینَ وَ الْمُرْسَلِینَ
و ستایش مخصوص خداست که پروردگار عالمیان است و درود بر سید ما حضرت محمد (ص) خاتم پیغمبران و رسولان است
وَ عَلَى أَهْلِ بَیْتِهِ الصَّادِقِینَ وَ عِتْرَتِهِ النَّاطِقِینَ
و بر خاندان صادق و عترت ناطق آن بزرگوار
وَ الْعَنْ جَمِیعَ الظَّالِمِینَ وَ احْکُمْ بَیْنَنَا وَ بَیْنَهُمْ یَا أَحْکَمَ الْحَاکِمِینَ
و لعنت بر جمیع ظالمان جهان و تو میان ما و ظالمان عالم حکم فرما که بهترین حکم فرمایى
📥 دانلود فایل صوتی 📥
پنجم:
شیخ از اسماعیل بن فضیل هاشمى روایت کرده که گفت: حضرت صادق علیه السّلام این دعا را به من تعلیم داد که آن را در شب نیمه شعبان بخوانم:
اللَّهُمَّ أَنْتَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ الْعَلِیُّ الْعَظِیمُ الْخَالِقُ الرَّازِقُ الْمُحْیِی الْمُمِیتُ
اى خدا تو زنده پاینده و بلند مرتبه بزرگ خالق عالمى و روزى دهنده خلق و زنده کننده و میراننده
الْبَدِیءُ الْبَدِیعُ لَکَ الْجَلاَلُ وَ لَکَ الْفَضْلُ وَ لَکَ الْحَمْدُ وَ لَکَ الْمَنُّ وَ لَکَ الْجُودُ
و پدید آرنده از نو و بى سابقه جلال مخصوص توست و فضل و کرم مخصوص توست و ستایش مخصوص توست و احسان و جود و کرم مخصوص توست
وَ لَکَ الْکَرَمُ وَ لَکَ الْأَمْرُ وَ لَکَ الْمَجْدُ وَ لَکَ الشُّکْرُ وَحْدَکَ لاَ شَرِیکَ لَکَ
و فرمانروایى و مجد و بزرگوارى و شکرگزارى خاص توست یکتایى و شریک ندارى
یَا وَاحِدُ یَا أَحَدُ یَا صَمَدُ یَا مَنْ (لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ)
اى یگانه و اى یکتا و اى بى نیاز اى که نه فرزندى دارى و نه خود فرزند کسى و نه تو را مثل و مانندى است
صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
درود فرست بر محمد (ص) و آل محمد (ع)
وَ اغْفِرْ لِی وَ ارْحَمْنِی وَ اکْفِنِی مَا أَهَمَّنِی وَ اقْضِ دَیْنِی وَ وَسِّعْ عَلَیَّ فِی رِزْقِی
و مرا بیامرز و به حالم ترحم کن و مهماتم را کفایت فرما و دینم را ادا و روزیم را وسیع گردان
فَإِنَّکَ فِی هَذِهِ اللَّیْلَهِ کُلَّ أَمْرٍ حَکِیمٍ تَفْرُقُ وَ مَنْ تَشَاءُ مِنْ خَلْقِکَ تَرْزُقُ فَارْزُقْنِی وَ أَنْتَ خَیْرُ الرَّازِقِینَ
که تو در این شب امور خلق را به حکمت بالغه همه از یکدیگر جدا ساخته و هر که را بخواهى از خلق خود روزیش فراوان کنى پس مرا روزى وسیع بخش که تو بهترین روزى دهندگانى
فَإِنَّکَ قُلْتَ وَ أَنْتَ خَیْرُ الْقَائِلِینَ النَّاطِقِینَ (وَ اسْئَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ)
زیرا تو خود فرمودى و تو بهترین گویندگانى که از فضل و کرم خدا بطلبید
فَمِنْ فَضْلِکَ أَسْأَلُ وَ إِیَّاکَ قَصَدْتُ وَ ابْنَ نَبِیِّکَ اعْتَمَدْتُ وَ لَکَ رَجَوْتُ فَارْحَمْنِی یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
پس من اکنون از فضل تو درخواست مى کنم و در حوایج خود قصد درگاه کرم تو مى کنم و به فرزندان پیغمبرت توسل جسته و اعتماد مى کنم و منحصرا به تو امیدوارم پس به حالم ترحم فرما اى مهربانترین مهربانان عالم.
📥 دانلود فایل صوتی 📥
ششم:
دعایى را بخواند که حضرت رسول صلى اللّه علیه و آله در این شب میخواندند
اللَّهُمَّ اقْسِمْ لَنَا مِنْ خَشْیَتِکَ مَا یَحُولُ بَیْنَنَا وَ بَیْنَ مَعْصِیَتِکَ وَ مِنْ طَاعَتِکَ مَا تُبَلِّغُنَا بِهِ رِضْوَانَکَ
بار خدایا نصیب ما فرماى از ترست آنچه حایل باشد میان ما و گناه و معصیت تو و از طاعت و فرمانبرداریت آنچه ما را به رضوانت رساند
وَ مِنَ الْیَقِینِ مَا یَهُونُ عَلَیْنَا بِهِ مُصِیبَاتُ الدُّنْیَا
و از یقین به اندازهاى که آسان کند بر ما مصیبتهاى دنیا را
اللَّهُمَّ أَمْتِعْنَا بِأَسْمَاعِنَا وَ أَبْصَارِنَا وَ قُوَّتِنَا مَا أَحْیَیْتَنَا وَ اجْعَلْهُ الْوَارِثَ مِنَّا
بار خدایا ما را بهرمند گردان به گوش هایمان و دیده هایمان و نیرویمان چندانکه زنده داریمان و آن را به وارث ما بده
وَ اجْعَلْ ثَارَنَا عَلَى مَنْ ظَلَمَنَا وَ انْصُرْنَا عَلَى مَنْ عَادَانَا
و خون ما را به گردن کسى نه که ستممان کرده و پیروز کن ما را بر آنکه با ما دشمنى کرده
وَ لاَ تَجْعَلْ مُصِیبَتَنَا فِی دِینِنَا وَ لاَ تَجْعَلِ الدُّنْیَا أَکْبَرَ هَمِّنَا وَ لاَ مَبْلَغَ عِلْمِنَا
و قرار مده مصیبت ما را در دین ما و دنیا را بزرگتر همت ما قرار مده و نه آخر دسترس دانش و علم ما
وَ لاَ تُسَلِّطْ عَلَیْنَا مَنْ لاَ یَرْحَمُنَا بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
و چیره مکن بر ما کسى که رحم نکند بر ما به رحمت تو اى مهربانترین مهربانان
و این دعاى جامع کاملى است و خواندن آن در اوقات دیگر نیز غنیمت است و از عوالى اللآلى نقل شده که حضرت رسول صلى الله علیه و آله همیشه این دعا را مى خواندند
📥 دانلود فایل صوتی 📥
هفتم:
دعایى را بخواند که حضرت رسول صلى اللّه علیه و آله در این شب میخواندند
اللَّهُمَّ اقْسِمْ لَنَا مِنْ خَشْیَتِکَ مَا یَحُولُ بَیْنَنَا وَ بَیْنَ مَعْصِیَتِکَ وَ مِنْ طَاعَتِکَ مَا تُبَلِّغُنَا بِهِ رِضْوَانَکَ
بار خدایا نصیب ما فرماى از ترست آنچه حایل باشد میان ما و گناه و معصیت تو و از طاعت و فرمانبرداریت آنچه ما را به رضوانت رساند
وَ مِنَ الْیَقِینِ مَا یَهُونُ عَلَیْنَا بِهِ مُصِیبَاتُ الدُّنْیَا
و از یقین به اندازهاى که آسان کند بر ما مصیبتهاى دنیا را
اللَّهُمَّ أَمْتِعْنَا بِأَسْمَاعِنَا وَ أَبْصَارِنَا وَ قُوَّتِنَا مَا أَحْیَیْتَنَا وَ اجْعَلْهُ الْوَارِثَ مِنَّا
بار خدایا ما را بهرمند گردان به گوش هایمان و دیده هایمان و نیرویمان چندانکه زنده داریمان و آن را به وارث ما بده
وَ اجْعَلْ ثَارَنَا عَلَى مَنْ ظَلَمَنَا وَ انْصُرْنَا عَلَى مَنْ عَادَانَا
و خون ما را به گردن کسى نه که ستممان کرده و پیروز کن ما را بر آنکه با ما دشمنى کرده
وَ لاَ تَجْعَلْ مُصِیبَتَنَا فِی دِینِنَا وَ لاَ تَجْعَلِ الدُّنْیَا أَکْبَرَ هَمِّنَا وَ لاَ مَبْلَغَ عِلْمِنَا
و قرار مده مصیبت ما را در دین ما و دنیا را بزرگتر همت ما قرار مده و نه آخر دسترس دانش و علم ما
وَ لاَ تُسَلِّطْ عَلَیْنَا مَنْ لاَ یَرْحَمُنَا بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
و چیره مکن بر ما کسى که رحم نکند بر ما به رحمت تو اى مهربانترین مهربانان
و این دعاى جامع کاملى است و خواندن آن در اوقات دیگر نیز غنیمت است و از عوالى اللآلى نقل شده که حضرت رسول صلى الله علیه و آله همیشه این دعا را مى خواندند
📥 دانلود فایل صوتی 📥
هشتم:
دعاى کمیل را بخواند که ورودش در این شب است، و به طور کامل در باب اوّل گذشت.
نهم:
هر یک از ذکرهاى «سبحان اللّه» و «الحمد للّه» و «اللّه اکبر» و «لا اله الاّ اللّه» را صد مرتبه بگوید، تا خداى تعالى همه گناهان گذشته او را بیامرزد، و حاجتهاى دنیا و آخرت او را برآورد.
دهم:
شیخ طوسى در کتاب (مصباح) از ابو یحیى در ضمن خبرى در فضیلت شب نیمه شعبان روایت کرده است که گفت: به مولاى خود امام صادق علیه السّلام گفتم: بهترین دعاها در این شب کدام است؟ فرمود: هرگاه نماز عشا را بجا آوردى، دو رکعت نماز به این ترتیب بخوان در رکعت اول سوره «حمد» و سوره «کافرون» و در رکعت دوم سوره «حمد» و سوره «توحید» و چون سلام دادى، بگو: «سبحان اللّه» سى وسه مرتبه، و «الحمد للّه» سى وسه مرتبه و «اللّه اکبر» سى وچهار مرتبه، سپس بگو:
یَا مَنْ إِلَیْهِ مَلْجَأُ الْعِبَادِ (یَلْجَأُ الْعِبَادُ) فِی الْمُهِمَّاتِ وَ إِلَیْهِ یَفْزَعُ الْخَلْقُ فِی الْمُلِمَّاتِ
اى کسى که بندگان در غم و اندوه هاى سخت به او پناه برند و در مصائب و دردها به درگاه او زارى کنند
یَا عَالِمَ الْجَهْرِ وَ الْخَفِیَّاتِ (وَ) یَا مَنْ لاَ تَخْفَى عَلَیْهِ خَوَاطِرُ الْأَوْهَامِ وَ تَصَرُّفُ الْخَطَرَاتِ
اى داناى هر چه آشکار و پنهان است اى کسى که فکر و اندیشه دلها و رفت و آمد خیالات و خاطرات بر او پنهان نیست
یَا رَبَّ الْخَلاَئِقِ وَ الْبَرِیَّاتِ یَا مَنْ بِیَدِهِ مَلَکُوتُ الْأَرَضِینَ وَ السَّمَاوَاتِ
اى پروردگار خلایق و آفریدگار اى آنکه ملکوت زمین ها و آسمانها به دست قدرت توست
أَنْتَ اللَّهُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ أَمُتُّ إِلَیْکَ بِلاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ
تویى آن خدا که خدایى نیست جز تو من به کلمه توحید لا اله الا الله به تو ایمان آورده ام
فَیَا لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ اجْعَلْنِی فِی هَذِهِ اللَّیْلَهِ مِمَّنْ نَظَرْتَ إِلَیْهِ فَرَحِمْتَهُ
پس اى خداى یگانه که جز تو خدایى نیست تو مرا در این شب از آنان قرار ده که نظر لطف به او کرده و به حالش ترحم فرمودى
وَ سَمِعْتَ دُعَاءَهُ فَأَجَبْتَهُ وَ عَلِمْتَ اسْتِقَالَتَهُ فَأَقَلْتَهُ وَ تَجَاوَزْتَ عَنْ سَالِفِ خَطِیئَتِهِ وَ عَظِیمِ جَرِیرَتِهِ
و دعایش را اجابت کردى و دانستى توبه و بازگشت او را و توبه اش پذیرفتى و درگذشتى از خطاهاى گذشته و گناهان بزرگ
فَقَدِ اسْتَجَرْتُ بِکَ مِنْ ذُنُوبِی وَ لَجَأْتُ إِلَیْکَ فِی سَتْرِ عُیُوبِی
او زیرا من از گناهانم به تو پناه آورده و در نهان ساختن عیب هایم به درگاه تو ملتجى شدم
اللَّهُمَّ فَجُدْ عَلَیَّ بِکَرَمِکَ وَ احْطُطْ خَطَایَایَ بِحِلْمِکَ وَ عَفْوِکَ
اى خدا پس تو به فضل و کرمت بر من جود و احسان فرما و به حلم و عفوت گناهانم را بریز
وَ تَغَمَّدْنِی فِی هَذِهِ اللَّیْلَهِ بِسَابِغِ کَرَامَتِکَ وَ اجْعَلْنِی فِیهَا مِنْ أَوْلِیَائِکَ الَّذِینَ اجْتَبَیْتَهُمْ لِطَاعَتِکَ
و مرا در این شب به کرامت کامل خود درپوش و مرا در این شب از اولیاء خود قرار ده آنان که براى طاعتت برگزیدى
وَ اخْتَرْتَهُمْ لِعِبَادَتِکَ وَ جَعَلْتَهُمْ خَالِصَتَکَ وَ صَفْوَتَکَ
و به کار عبادتت انتخاب فرمودى و از خاصان و خالصان خود قرار دادى
اللَّهُمَّ اجْعَلْنِی مِمَّنْ سَعَدَ جَدُّهُ وَ تَوَفَّرَ مِنَ الْخَیْرَاتِ حَظُّهُ
اى خدا مرا از آنان قرار ده که از کوشش خود به سعادت رسیدند و از خیرات بهره وافر یافتند
وَ اجْعَلْنِی مِمَّنْ سَلِمَ فَنَعِمَ وَ فَازَ فَغَنِمَ وَ اکْفِنِی شَرَّ مَا أَسْلَفْتُ
و از آنان که در زندگانى با وجود سلامت متنعم گردید و با فیروزى بهره مند شد و اى خدا شر اعمال گذشته ام را از من کفایت فرما
وَ اعْصِمْنِی مِنَ الاِزْدِیَادِ فِی مَعْصِیَتِکَ وَ حَبِّبْ إِلَیَّ طَاعَتَکَ وَ مَا یُقَرِّبُنِی مِنْکَ وَ یُزْلِفُنِی عِنْدَکَ
و در آینده از آنکه بر عصیانهایم بیفزایم مرا حفظ کن و محبوب من گردان طاعت و عبادتت را که موجب تقرب به حضرت توست
سَیِّدِی إِلَیْکَ یَلْجَأُ الْهَارِبُ وَ مِنْکَ یَلْتَمِسُ الطَّالِبُ وَ عَلَى کَرَمِکَ یُعَوِّلُ الْمُسْتَقِیلُ التَّائِبُ
اى سید من گریختگان بسوى تو مى آیند و طالبان به درگاه تو التماس و درخواست مى کنند و آنان که از گناه بازگشته و تایب گردند اعتمادشان بر کرم توست
أَدَّبْتَ عِبَادَکَ بِالتَّکَرُّمِ وَ أَنْتَ أَکْرَمُ الْأَکْرَمِینَ وَ أَمَرْتَ بِالْعَفْوِ عِبَادَکَ وَ أَنْتَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ
تو به بندگانت دستور کرامت و بزرگوارى دادى و خود بزرگوارترین عالمى و به آنها امر به عفو و بخشش از یکدیگر کردى و تو خود بخشنده و مهربانى
اللَّهُمَّ فَلاَ تَحْرِمْنِی مَا رَجَوْتُ مِنْ کَرَمِکَ وَ لاَ تُؤْیِسْنِی مِنْ سَابِغِ نِعَمِکَ
اى خدا مرا از امیدى که به کرمت دارم مأیوس مکن و از نعمت کاملت ناامید مگردان
وَ لاَ تُخَیِّبْنِی مِنْ جَزِیلِ قِسَمِکَ فِی هَذِهِ اللَّیْلَهِ لِأَهْلِ طَاعَتِکَ وَ اجْعَلْنِی فِی جُنَّهٍ مِنْ شِرَارِ بَرِیَّتِکَ
و محروم مساز مرا از قسمتهاى بزرگت در این شب که براى اهل طاعتت است و مرا از مخلوقات شریرت در حفظ خود بدار
رَبِّ إِنْ لَمْ أَکُنْ مِنْ أَهْلِ ذَلِکَ فَأَنْتَ أَهْلُ الْکَرَمِ وَ الْعَفْوِ وَ الْمَغْفِرَهِ
اى خدا اگر من بر آنچه مسئلت کردم قابل نیستم تو اهل کرم و بخشش و آمرزشى
وَ جُدْ عَلَیَّ بِمَا أَنْتَ أَهْلُهُ لاَ بِمَا أَسْتَحِقُّهُ فَقَدْ حَسُنَ ظَنِّی بِکَ
بر من به آنچه سزاوار مقام توست کرم فرما نه آنچه استحقاق من است چون به تو حسن ظن و امیدوارى دارم
وَ تَحَقَّقَ رَجَائِی لَکَ وَ عَلِقَتْ نَفْسِی بِکَرَمِکَ فَأَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِینَ وَ أَکْرَمُ الْأَکْرَمِینَ
به امیدم نایل گردان و جانم به کرمت بسته است و تو مهربانترین مهربانان و بزرگوارترین بزرگواران عالمى
اللَّهُمَّ وَ اخْصُصْنِی مِنْ کَرَمِکَ بِجَزِیلِ قِسَمِکَ وَ أَعُوذُ بِعَفْوِکَ مِنْ عُقُوبَتِکَ
بارالها مرا مخصوص گردان از کرمت به قسمتهاى بزرگ و من به عفو تو از عقابت پناه مى برم
وَ اغْفِرْ لِیَ الذَّنْبَ الَّذِی یَحْبِسُ عَلَیَّ (عَنِّی) الْخُلُقَ وَ یُضَیِّقُ عَلَیَّ الرِّزْقَ حَتَّى أَقُومَ بِصَالِحِ رِضَاکَ
خدایا آن گناهانم را که خلق را از من محبوس و رزق را بر من تنگ مى سازد ببخش تا به مصالح خوشنودى تو پردازم
وَ أَنْعَمَ بِجَزِیلِ عَطَائِکَ وَ أَسْعَدَ بِسَابِغِ نَعْمَائِکَ فَقَدْ لُذْتُ بِحَرَمِکَ وَ تَعَرَّضْتُ لِکَرَمِکَ
و به عطاى بزرگت انعام بخش و به نعمتهاى کاملت نیک بختم ساز که من به حریم قدس تو پناه آورده و خود را در معرض کرمت درآورده ام
وَ اسْتَعَذْتُ بِعَفْوِکَ مِنْ عُقُوبَتِکَ وَ بِحِلْمِکَ مِنْ غَضَبِکَ
و به عفوت از انتقامت و به حلمت از غضبت پناه جسته ام
فَجُدْ بِمَا سَأَلْتُکَ وَ أَنِلْ مَا الْتَمَسْتُ مِنْکَ أَسْأَلُکَ بِکَ لاَ بِشَیْءٍ هُوَ أَعْظَمُ مِنْکَ
پس مرا آنچه درخواست کرده ام عطا فرما و به آنچه التماس نموده ام نایل ساز از تو سؤال مى کنم به حق تو که از تو بزرگترى نیست
آنگاه به سجده مى روى و مى گویى: پرودگارا «یا ربّ» بیست مرتبه، خدایا «یا اللّه» هفت مرتبه، جنبش و نیرویى جز به خدا نیست «لاَ حَوْلَ وَ لاَ قُوَّهَ إِلاَّ بِاللَّهِ» هفت مرتبه، خواست خواست خدا است «مَا شَاءَ اللَّهُ»ده مرتبه، نیرویى جز به خدا نیست«لاَ قُوَّهَ إِلاَّ بِاللَّهِ»ده مرتبه، پس صلوات مى فرستى بر پیامبر و آل او علیهم السّلام.
و از خدا حاجت خود را می خواهى، پس سوگند به خدا که اگر در پى این عمل، به عدد قطرات باران حاجت بخواهى هرآینه خدا (عزّ و جل) به کرم فراگیر و فضل بزرگش، آن حاجت را به تو مى رساند.
دانلود فایل صوتی
یازدهم:
شیخ طوسى و کفعمى فرموده اند که در این شب این دعا را بخواند:
إِلَهِی تَعَرَّضَ لَکَ فِی هَذَا اللَّیْلِ الْمُتَعَرِّضُونَ وَ قَصَدَکَ الْقَاصِدُونَ وَ أَمَّلَ فَضْلَکَ وَ مَعْرُوفَکَ الطَّالِبُونَ
خدایا متعرضان خود را در این شب به تو عرضه داشتند و قاصدان به درگاهت آمدند و طالبان آرزوى فضل و احسانت دارند
وَ لَکَ فِی هَذَا اللَّیْلِ نَفَحَاتٌ وَ جَوَائِزُ وَ عَطَایَا وَ مَوَاهِبُ
و براى تو در این شب لطف ها و جایزه ها و عطاها و بخشش هاست
تَمُنُّ بِهَا عَلَى مَنْ تَشَاءُ مِنْ عِبَادِکَ وَ تَمْنَعُهَا مَنْ لَمْ تَسْبِقْ لَهُ الْعِنَایَهُ مِنْکَ
که منت نهى بدانها به هر که خواهى از بندگانت و آنها را از آنکه بدان اعتنایى نداشته اى باز دارى
وَ هَا أَنَا ذَا عُبَیْدُکَ الْفَقِیرُ إِلَیْکَ الْمُؤَمِّلُ فَضْلَکَ وَ مَعْرُوفَکَ
اکنون من این بنده کوچک توام که به تو آرزومندم از فضل و احسانت
فَإِنْ کُنْتَ یَا مَوْلاَیَ تَفَضَّلْتَ فِی هَذِهِ اللَّیْلَهِ عَلَى أَحَدٍ مِنْ خَلْقِکَ وَ عُدْتَ عَلَیْهِ بِعَائِدَهٍ مِنْ عَطْفِکَ
و اگر باشى تو اى مولاى من تفضل کنى در این شب بر یکى از خلقت و عطا کنى به او جایزه اى از مهربانى خود
فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ الطَّیِّبِینَ الطَّاهِرِینَ الْخَیِّرِینَ الْفَاضِلِینَ
پس رحمت فرست بر محمد و آل محمد (ص) که پاک و پاکیزه و نیک و فاضلند
وَ جُدْ عَلَیَّ بِطَوْلِکَ وَ مَعْرُوفِکَ یَا رَبَّ الْعَالَمِینَ
و بر من از فضل و احسانت ببخش اى پروردگار جهانیان
وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ خَاتَمِ النَّبِیِّینَ وَ آلِهِ الطَّاهِرِینَ وَ سَلَّمَ تَسْلِیماً
و درود و رحمت خدابر محمد (ص) خاتم پیغمبران و آل او که پاکیزه اند و سلام و تحیت فراوان باد
إِنَّ اللَّهَ حَمِیدٌ مَجِیدٌ اللَّهُمَّ إِنِّی أَدْعُوکَ کَمَا أَمَرْتَ فَاسْتَجِبْ لِی کَمَا وَعَدْتَ إِنَّکَ لاَ تُخْلِفُ الْمِیعَادَ
زیرا خدا حمید و مجید است بار خدایا من تو را مى خوانم همچنان که امر فرمودى پس دعایم مستجاب کن همانطور که وعده فرمودى زیرا که تو خلف وعده نمى کنى.
و این دعایى است که در سحرها در عقب نماز شفع خوانده مى شود
📥 دانلود فایل صوتی 📥
دوازدهم:
بعد از هر دو رکعت از نماز شب و شفع، و بعد از دعاهاى وتر دعایى را که شیخ طوسى و سیّد ابن طاووس روایت کرده اند بخواند
سیزدهم:
سجده ها و دعاهایى را که از رسول خدا صلى اللّه علیه و آله روایت شده بجا آورد از جمله روایتى است که شیخ از حمّاد بن عیسى از ابان بن تغلب روایت کرده که گفت، امام صادق علیه السّلام فرمودند: شب نیمه شعبانى فرا رسید، رسول خدا در آن شب در منزل عایشه بود، چون شب به نیمه رسید از بستر خود براى عبادت برخاست، هنگامی که عایشه بیدار شد، دریافت که پیامبر از خوابگاه خویش بیرون رفته، وى را همچون اغلب زنان وسوسه گرفت، گمان کرد آن حضرت نزد همسر دیگرى از همسرانش رفته، از جا برخاست و چادرش را بر خود پیچید و سوگند به خدا که چادر او از ابریشم و کتان نبود، تارش از مو، و پودش از کرک شتر مایه داشت، حجره به حجره در حجره هاى زنان رسول خدا جستجو مى کرد، در این میان که در جستجوی آن حضرت بود، ناگهان نگاهش به رسول خدا افتاد که مانند جامه اى بر زمین چسبیده در حال سجده است، به نزدیک آن حضرت رفت، شنید در سجده اش چنین مى گوید:
سَجَدَ لَکَ سَوَادِی وَ خَیَالِی وَ آمَنَ بِکَ فُؤَادِی هَذِهِ یَدَایَ وَ مَا جَنَیْتُهُ عَلَى نَفْسِی
سجده کند براى تو سراپاى وجودم و خیالم و معتقد است به تو دلم این است هر دو دستم و هر چه جنایت کردم بر خودم
یَا عَظِیمُ (عَظِیماً) تُرْجَى (یُرْجَى) لِکُلِّ عَظِیمٍ
اى بزرگوارى که امید به اوست براى هر بزرگى
اغْفِرْ لِیَ الْعَظِیمَ فَإِنَّهُ لاَ یَغْفِرُ الذَّنْبَ الْعَظِیمَ إِلاَّ الرَّبُّ الْعَظِیمُ
بیامرز برایم گناهان بزرگ را زیرا گناه بزرگ را جز پروردگار بزرگ نمى آمرزد
سپس سر مبارک خویش را از سجده برداشت، و دوباره به سجده برگشت، عایشه شنید که آن حضرت مى گوید:
أَعُوذُ بِنُورِ وَجْهِکَ الَّذِی أَضَاءَتْ لَهُ السَّمَاوَاتُ وَ الْأَرَضُونَ وَ انْکَشَفَتْ لَهُ الظُّلُمَاتُ
پناه مى برم به نور وجه تو که روشنى گرفت از آن آسمانها و زمینها و برداشته شد بدان تاریکی ها
وَ صَلَحَ عَلَیْهِ أَمْرُ الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ مِنْ فُجْأَهِ نَقِمَتِکَ وَ مِنْ تَحْوِیلِ عَافِیَتِکَ وَ مِنْ زَوَالِ نِعْمَتِکَ
و به شد و اصلاح یافت بر آن کار اولین و آخرین از ناگهانى عذابت و از تحویل و از جا شدن عافیتت و از زوال نعمتت
اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی قَلْباً تَقِیّاً نَقِیّاً وَ مِنَ الشِّرْکِ بَرِیئاً لاَ کَافِراً وَ لاَ شَقِیّاً
بار خدایا روزى من کن دلى پرهیزگار و پاک و از شرک بیزار نه کافر و نه بدبخت
سپس دو طرف روى خود را بر خاک نهاد و گفت:
عَفَّرْتُ وَجْهِی فِی التُّرَابِ وَ حُقَّ لِی أَنْ أَسْجُدَ لَکَ
گذاشتم روى خود را بر خاک و مرا سزاست که سجده کنم برایت
آنگاه که رسول خدا صلى اللّه علیه و آله خواست به اطاق برگردد، عایشه با شتاب به جانب بستر خویش رفت، و هنگامى که رسول خدا صلى اللّه علیه و آله به خوابگاه خویش آمد، شنید که عایشه بلند نفس می زند، فرمود: این بلند نفس زند چیست؟ آیا ندانستى که امشب چه شبى است؟ این شب نیمه شعبان است که در آن روزی ها قسمت مى شود، و زمان مرگ اشخاص ثبت مى گردد، و نام کسانی که باید به حج بروند نوشته می شود، به درستى که خداى تعالى آمرزد از میان خلق خود بیش از عدد موهاى بزهاى قبیله کلب را، و در این شب خداى تعالى فرشتگان را از عالم بالا به سوى مکه در زمین مى فرستد.
📥 دانلود فایل صوتی 📥
چهاردهم:
نماز جناب جعفر طیّار را بجا آورد، چنان که شیخ از امام رضا علیه السّلام روایت کرده.
نماز حضرت جعفر علیه السلام که اکسیر اعظم و کبریت احمر است و به سندهاى بسیار معتبره با فضیلت بسیار که عمده آمرزش گناهان عظیمه است وارد شده و افضل اوقات آن صدر نهار جمعه است و آن چهار رکعت است به دو تشهد و دو سلام در رکعت اول بعد از «سوره حمد» «إذا زلزلت» مى خواند و در رکعت دوم «سوره و العادیات» و در رکعت سوم «إذا جاء نصر الله» و در رکعت چهارم «قل هو الله أحد» و در هر رکعت بعد از فراغ از قرائت، پانزده مرتبه مى گوید:
سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ وَ اللَّهُ أَکْبَرُ
پاک و منزه است خدا و ستایش تنها سزاوار اوست و خدایى جز او نیست،و او از هر صفتى برتر است
و در رکوع همین تسبیحات را ده مرتبه مى گوید و چون سر از رکوع بر مى دارد ده مرتبه و در سجده اول ده مرتبه و بعد از سر برداشتن ده مرتبه و در سجده دوم ده مرتبه و بعد از سر برداشتن پیش از آنکه برخیزد ده مرتبه در هر چهار رکعت چنین مى کند که مجموع سیصد مرتبه شود
پانزدهم:
نمازهاى این شب را بجا آورد که بسیار است، از جمله نمازى است که ابو یحیى صنعانى از امام باقر و امام صادق علیه السّلام روایت کرده، و همچنین سى نفر از کسانى که مورد اطمینان و اعتماد هستند از آن دو بزرگوار روایت کرده اند که هرگاه شب نیمه شعبان فرا رسید چهار رکعت نماز بجا آور به این ترتیب که در هر رکعت سوره «حمد» و پس از آن صد مرتبه سوره «توحید» را بخوان.
و چون فارغ شدى بگو:
اللَّهُمَّ إِنِّی إِلَیْکَ فَقِیرٌ وَ مِنْ عَذَابِکَ خَائِفٌ مُسْتَجِیرٌ
بار خدایا من به تو محتاجم و از عذابت ترسان و پناهنده ام
اللَّهُمَّ لاَ تُبَدِّلْ اسْمِی وَ لاَ تُغَیِّرْ جِسْمِی وَ لاَ تَجْهَدْ بَلاَئِی وَ لاَ تُشْمِتْ بِی أَعْدَائِی
بار خدایا عوض مکن نامم را و دگرگون مساز تنم را و سخت مکن بلایم را و شاد مکن به من دشمنم را
أَعُوذُ بِعَفْوِکَ مِنْ عِقَابِکَ وَ أَعُوذُ بِرَحْمَتِکَ مِنْ عَذَابِکَ وَ أَعُوذُ بِرِضَاکَ مِنْ سَخَطِکَ
و پناه مى برم به عفوت از عقابت و پناه مى برم به رحمتت از عذابت و پناه مى برم به رضاى تو از خشمت
وَ أَعُوذُ بِکَ مِنْکَ جَلَّ ثَنَاؤُکَ أَنْتَ کَمَا أَثْنَیْتَ عَلَى نَفْسِکَ وَ فَوْقَ مَا یَقُولُ الْقَائِلُونَ
و پناه مى برم به تو از تو والا است ستایشت تو همچنانى که خود را ستودى و برتر از آنچه گویند گویندگان.
و بدان که براى خواندن صد رکعت نماز در این شب به این ترتیب که در هر رکعت سوره «حمد» یک مرتبه و سوره «توحید» ده مرتبه خوانده شود، فضیلت بسیار بسیار وارد شده، و در اعمال ماه رجب دستور العمل شش رکعت نماز در این شب با سوره هاى «حمد» و «تبارک» و «لیس» و «توحید» گذشت.
📥 دانلود فایل صوتی 📥