سازگاری شرط عالمگیر‌شدن ظلم و فساد، با وظیفه امر به معروف و نهی از منکر؟
شرط عالمگیر‌شدن ظلم و فساد به عنوان نشانه‌ای برای ظهور امام زمان، با وظیفه امر به معروف و نهی از منکر، چگونه سازگار است؟
در پاسخ به این سؤال، باید گفت که هیچ‌تعارضی میان امر به معروف و شیوع ظلم در آخرالزمان وجود ندارد؛ زیرا:
اولاً، همان‌گونه که در کتاب‌های کلامی و اعتقادی آمده است، دین اسلام، آخرین دین و برنامه برای هدایت انسان‌هاست که از سوی خداوند و توسط پیامبر اسلام، به مردم ابلاغ شده و تا روز قیامت، مستدام خواهد ماند.
رسول اکرم فرمود: «ایها الناس حلالی حلال إلی یوم القیامه و حرامی حرام إلی یوم القیامه ألا و قد بینهما الله عزّوجل فی الکتاب و بینتهما لکم فی سنتی و سیرتی…؛ ای مردم! آن چه حلال کرده‌ام، حلال است تا روز قیامت و آن چه حرام کرده‌ام، حرام است تا روز قیامت؛ این دو را خداوند در کتاب [قرآن] بیان داشته و من نیز برای شما، در سنت و سیره خودم، تبیین نموده‌ام».[۱]
طبق فرمایش پیامبر اسلام، احکام اسلامی تا روز قیامت به قوت خود باقی است و غیبت امام، موجب سقوط تکالیف شرعی نخواهد شد؛ همان گونه که می‌دانیم، امر به معروف و نهی از منکر نیز، یکی از احکام مهم دین اسلام است که در قرآن و احادیث، سفارش بسیاری به آن شده است. خداوند متعال می‌فرماید:
«و لتکن منکم امه یدعون إلی الخیر و یأمرون بالمعروف و ینهون عن المنکر و اولئک هم المفلحون؛ باید از میان شما، جمعی دعوت به نیکی و امر به معروف و نهی از منکر کنند و آنان، همان رستگارانند».[۲]
امام صادق علیه‌السلام می‌فرماید:
«ای مردم! امر به معروف و نهی از منکر کنید، همانا امر به معروف و نهی از منکر، اجل را نزدیک نمی‌کند و رزق را دور نمی‌سازد».[۳]
امر به معروف و نهی از منکر، یکی از واجبات دینی است که ما مکلف به انجام آن هستیم و از نظر عقلی، هیچ ملازمه‌ای میان فراگیرشدن فساد و ظلم در آخرالزمان و سقوط تکلیف، وجود ندارد. در روایاتی که خبر از فراگیرشدن ظلم و جور در آخرالزمان داده‌اند، هیچ‌اشاره‌ای به سقوط تکلیف نشده و تک‌تک ما، مکلف به اجرای احکام الهی هستیم، هر چند دیگران از این کار کوتاهی کنند.
ثانیاً، اینکه در احادیث گفته شده، امام مهدی علیه‌السلام به هنگام فراگیرشدن ظلم و جور، ظهور می‌کند، به این معنا نیست که در آن زمان، هیچ شخص سالم و متقی پیدا نخواهد شد، بلکه برعکس، در بسیاری از احادیث، تصریح شده است که به هنگام ظهور، شیعیانی راستین و متقی خواهند بود که به یاری امام مهدی علیه‌السلام خواهند شتافت.
امام کاظم علیه‌السلام می‌فرمایند: «لو قد قام قائمنا یجمع الله شیعتنا من جمیع البلدان؛ هنگامی که قائم ما قیام کند، خداوند، شیعیان ما را از تمام شهرها به دور آن حضرت جمع خواهد نمود».[۴] از این روایات، استفاده می‌شود که شیعه، به هنگام برپایی دولت حضرت مهدی علیه‌السلام، حضور دارد و از یاوران آن حضرت، خواهد بود. حال، اگر ما شیعیان، دارای قدرتی تشکل‌یافته و نیرومند، سپاه و ارتشی مجهز و مؤمن و نیروهای مردمی وسیع و کارآمد باشیم، قطعاً، در یاری آن حضرت، موفق‌تر خواهیم بود؛ بنابراین، تشکیل حکومت اسلامی، امر به معروف و نهی از منکر و تربیت فرزندان و سایر افراد جامعه اسلامی، منافاتی با ظهور آن حضرت نخواهد داشت.
پی‌نوشت‌ها
۱٫ وسائل‌الشیعه، شیخ حر عاملی ، ج ۲۷، ص ۱۱۹٫
۲٫ آل‌عمران: ۱۰۴٫
۳٫ وسائل‌الشیعه، شیخ حر عاملی، ج ۱۶، ص ۱۲۵٫
۴٫ بحارالأنوار، علّامه مجلسی، ج ۵۲، ص ۲۱۹٫
