آیا تأخیر در فرج، موجب قساوت قلب می‌شود؟
آیا تأخیر در فرج، موجب قساوت قلب می‌شود؟
آنچه بر هر مؤمنی، بلکه بر هر انسانی لازم است، این است که هیچ‌‌گاه، از تأخیر در فرج و ظهور منجی ناامید نباشد، بلکه باید به ریسمان صبر، چنگ زده تا به سرمنزل مقصود رهنمون شود. این صبر و استقامت، تنها از راه ایمان قلبی به خداوند متعال و اینکه او خُلف وعده نمی‌کند و نیز با سیر و بررسی سرگذشت امت‌های پیشین که چگونه بعد از هر عسر و گرفتاری شدید، یسر و فرج الهی برایشان حاصل شد، میسر خواهد بود؛ مراجعه به فطرت و توجه به میل درونی برای ظهور منجی نیز، می‌تواند انسان را از یأس و ناامیدی رهانیده و به ظهور منجی امیدوار کند.
در ذیل آیه شریفه «أَلَمْ یَأْنِ لِلَّذِینَ آمَنُوا أَن تَخْشَعَ قُلُوبُهُمْ لِذِکْرِ اللَّـهِ وَمَا نَزَلَ مِنَ الْحَقِّ وَلَا یَکُونُوا کَالَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ مِن قَبْلُ فَطَالَ عَلَیْهِمُ الْأَمَدُ فَقَسَتْ قُلُوبُهُمْ وَکَثِیرٌ مِّنْهُمْ فَاسِقُونَ»[۱] از امام صادق علیه‌السلام روایت شده است که فرمود: «تأویل هذه الآیه جاء فی أهل زمان الغیبه و ایامها دون غیرهم من أهل الأزمن و ان الله تعالی نهی الشیعه عن الشک فی حجه الله تعالی، أو أن یظنوا ان الله تعالی یخلی أرضه منها طرفه عین؛ تأویل این آیه، برای مردم عصر غیبت است و زمان غیبت، غیر از سایر زمان‌هاست. خداوند متعال، شیعیان را از شک در حجت خود نهی کرده است و نیز نهی کرده از اینکه گمان کنند که خداوند، زمین را لحظه‌ای از وجود حجت خود، خالی می‌گذارد».[۲]
پی‌نوشت‌ها
۱. حدید: ۱۶.
۲. الغیبه، نعمانی، ص۲۴؛ المحجه، ص۲۱۹ و ۲۲۰.
