لطفاً برخی از ادله رجعت را بیان کنید.

۲- «أو کالذی مر علی‏ قریه و هی خاویه علی‏ عروشها قال أنی یحیی‏ هذه الله بعد موتها فأماته الله مائه عام ثم بعثه قال کم لبثت قال لبثت یوما أو بعض یوم قال بل لبثت مائه عام فانظر إلی‏ طعامک و شرابک لم یتسنه و انظر إلی‏ حمارک و لنجعلک آیه للناس و انظر إلی العظام کیف ننشزها ثم نکسوها لحماً فلما تبین له قال أعلم أن الله علی‏ کل شی‏ء قدیر؛ یا همانند کسی که از کنار یک آبادی [ویران شده] عبورکرد، درحالی‌که دیوارهای آن به روی سقف‌ها فروریخته بود. گفت: چگونه خداوند اینها را پس از مرگ زنده می‌کند؟ [دراین هنگام] خدا او را صد سال میراند، سپس زنده کرد و به او فرمود: چقدر درنگ کردی؟ گفت: یک روز یا بخشی از یک روز. فرمود: نه، بلکه صدسال درنگ کردی. نگاه‌کن به غذا و نوشیدنی خود، [باگذشت سال‌ها] هیچ‌گونه تغییر نیافته است! ولی به مرکب خود نگاه کن [چگونه از هم متلاشی شده، این زنده‌شدن تو پس از مرگ هم برای اطمینان خاطر توست، و هم] برای اینکه تو را نشانه‌ای برای مردم قرار دهیم. [اکنون به استخوان‌های مرکب سواری خود] نگاه‌کن که چگونه آنها را برداشته، به هم پیوند می‌دهیم و گوشت بر آن می‌پوشانیم! هنگامی که بر او آشکار شد، گفت: می‌دانم خدا بر هر کاری تواناست».[۲]

۳- «و إذ قال إبراهیم رب أرنی‏ کیف تحی الموتی‏ قال أولم تؤمن قال بلی‏ ولکن لیطمئن قلبی‏ قال فخذ أربعه من الطیر فصرهن إلیک ثم اجعل علی کل جبلٍ منهن جزءاً ثم ادعهن یأتینک سعیاً و اعلم أن الله عزیز حکیم؛ و هنگامی که ابراهیم گفت: خدایا! به من نشان بده چگونه مردگان را زنده می‌کنی؟ فرمود: مگر ایمان نیاورده‌ای؟ گفت: چرا، ولی می‌خواهم قلبم آرامش یابد. فرمود: در این صورت چهار نوع مرغ از مرغان انتخاب کن و آنها را، قطعه‌قطعه نما، سپس بر هر کوهی قسمتی از آن قرار بده، سپس آنها را فراخوان، به سرعت به سوی تو می‌آیند و بدان که خداوند غالب و حکیم است».[۳]

این آیات درباره رجعت و بازگشت اقوام گذشته به دنیا بود؛ ولی آیاتی از قرآن نیز هست که دلیل بر رجعت به دنیا در پایان تاریخ و آینده است. از جمله این آیات،می توان به آیه ۸۳ سوره مبارکه ” نمل ” اشاره کرد .خداوند می‌فرماید:
« یوم نحشر من کل امه فوجا ممن یکذب بایاتنا فهم یوزعون؛ روزی که ازهر امتی گروهی را برمی‌انگیزیم، از آن‌ها که آیات ما را تکذیب می‌کردند؛ پس آن‌ها بازداشته می‌شوند ».

با توجه به اینکه خداوند فرموده که در آن روز گروهی از مردم برانگیخته می‌شوند، بنابراین اشاره به روزی غیر از روز قیامت دارد؛زیرا در قیامت همه انسان‌ها از اولین و آخرین محشور می‌شوند.

مرحوم طبرسی در کتاب شریف «مجمع‌البیان»، در تفسیر آیه «وَ یَوْمَ نَحْشُرُ مِنْ کُلِّ أُمَّهٍ فَوْجاً مِمَّنْ یُکَذِّبُ بِآیاتِنا فَهُمْ یُوزَعُون»[۴] می‌فرماید: «بنا بر روایات فراوان از ائمه معصومین علیهم‌السلام، خداوند هنگام ظهور و قیام حضرت مهدی علیه‌السلام، گروهی از شیعیان و پیروان را که از دنیا رفته‌اند، زنده می‌گرداند تا به ثواب یاری آن حضرت برسند و در دولتش اظهار شادمانی و سرور و خوشحالی بنمایند».

همچنین خداوند عده‌ای از دشمنان خود را زنده می‌گرداند، تا به وسیله امام زمان علیه السلام از آنها انتقام گرفته شود… و هیچ‌عاقلی شک ندارد که این کار مقدور خداوند متعال است و محال نیست و خداوند شبیه همین را در امت‌های گذشته انجام داده و قرآن در موارد متعددی در این باره سخن گفته است.[۵]

مرحوم صدوق در کتاب اعتقادات، درباره اعتقاد به رجعت می‌فرماید : «اعتقاد ما درباره رجعت این است که حق است».[۶]

مرحوم سید مرتضی، ضمن نقل اجماع امامیه بر زنده‌شدن و رجعت عده‌ای از مؤمنان هنگام ظهور حضرت مهدی علیه‌السلام می‌نویسد: «آنچه را که شیعه امامیه معتقدند، هیچ‌عاقلی شبهه نمی‌کند که این کار مقدور خداوند متعال است و جزو محالات شمرده نمی‌شود».[۷]

شیخ مفید نیز می‌فرماید: «خداوند هنگام ظهور و قیام امام مهدی علیه‌السلام، گروهی از مردگان را به‌صورت‌‌های قبلی خودشان زنده می‌کند و برمی‌گرداند. پس به یک دسته عزت می‌بخشد و دسته دیگر را ذلیل و خوار می‌گرداند… ».[۸]

و از زمان شیخ صدوق تا کنون، بزرگان شیعه بخش عظیمی از کتاب‌ها و نوشته‌های خود را به رجعت اختصاص داده‌اند، که مرحوم شیخ آغا بزرگ طهرانی در کتاب خود[۹] بخشی از آن ها را نام برده است[۱۰].

——————————————————————————————————————
پی‌نوشت‌ها

۱٫ بقره: ۲۴۳٫
۲٫ بقره: ۲۵۹٫
۳٫ بقره: ۲۶۰٫
۴. نمل: ۸۳٫
۵. مجمع‌البیان، طبرسی، ج۷، ص۳۶۷٫
۶. الشیعه والرجعه، محمدرضا طبسی، ج۲، ص۲۴۸٫
۷٫ همان، ص۲۵۸٫
۸٫ أوائل‌المقالات، شیخ مفید، ص۸۹٫
۹٫ الذریعه الی تصانیف الشیعه، شیخ آغا بزرگ تهرانی، ج۱، ص۹۰٫
۱۰٫ از جمله بزرگانی که سالیان درازی وقت خود را صرف دفاع از این عقیده کرده است، مرحوم آیت‌الله حاج شیخ محمدرضا طبسی است که حاصل تلاش‌های وی کتابی در دو جلد به نام «الشیعه و الرجعه» می‌باشد