آیا علمای شیعه در مورد رجعت اتفاق نظر دارند؟
آیا علمای شیعه در مورد رجعت اتفاق نظر دارند؟
شیخ صدوق در کتاب اعتقادات میگوید: «عقیده ما درباره رجعت این است که این رویداد، قطعاً به وقوع میپیوندد».[۲]
شیخ مفید عقیده به رجعت را از ویژگیهای پیروان خاندان رسالت میداند.[۳] سید مرتضی معتقد به اجماع شیعه درباره رجعت است و میگوید: «پیروان این مذهب در این باره کمترین اختلافی ندارند».[۴] شیخ حر عاملی مینویسد: «فزونی نویسندگانی که روایات مربوط به رجعت را در کتب مستقل یا غیرمستقل گرد آوردهاند و تعداد آنها از هفتاد کتاب تجاوز میکند، دلیل بر قطعیبودن اعتقاد به رجعت از دیدگاه شیعه است.[۵]
شیخ طوسی در تفسیر تبیان[۶] و امینالدین طبرسی در مجمعالبیان[۷] و دیگر مفسران بزرگ شیعه درباره رجعت سخن گفتهاند و بنا به نوشته صاحب کتاب «الایقاظ من الهجعه» صحت رجعت از نظر شیعیان امری مسلم، قطعی و انکارناپذیر بوده و بیشتر دانشمندان یا همه آنان این واقعیت را پذیرفتهاند.[۸]
شیخ صدوق در کتاب «صفاتالشیعه»، اعتقاد به رجعت را از مشخصات پیروان این مکتب برشمرده و حدیثی را از امام ششم، حضرت صادق در این رابطه نقل مینماید.[۹]
بنابراین میتوان گفت که اصل رجعت از دیدگاه عالمان بزرگ شیعه، امری مسلم و قطعی بوده و با توجه به روایات بسیاری که از پیشوایان معصوم رسیده است، تردیدی در تحقق رجعت باقی نمیماند. علامه مجلسی مینویسد: «کسی که حقانیت ائمه اطهار، را باور کرده است، چگونه میتواند درباره مسأله متواتری که از آنان نقل شده و نزدیک به دویست روایت صریح در این زمینه رسیده و بیش از چهل تن از ثقات و عالمان شیعه آنها را در کتب خود آوردهاند، شک داشته و این عقیده را با دیده تردید بنگرد؟… راستی اگر مسألهای از این قبیل را نتوان از متواترات دانست، پس در کدامین موضوع میتوان ادعای تواتر کرد؟»[۱۰]
شیخ حر عاملی روایات رجعت را فزون از شمار دانسته و قائل به تواتر معنوی اخبار وارده است.[۱۱]
ناگفته نماند که این سخن بدین معنی نیست که از دیدگاه عقاید شیعی، اصل رجعت در شمار اصول دین بوده و هم پایه اعتقاد به توحید، نبوت و معاد است، بلکه بسان بسیاری از ضروریات دینی یا رویدادهای تاریخی انکارناپذیر، از مسلمات قطعی محسوب میگردد.
پینوشتها
۱. بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۵۳، صص۱۲۲ـ۱۴۴.
۲. اعتقادات صدوق، به نقل از: بحارالانوار، ج۵۳، ص۱۲۸.
۳. همان، ص۱۳۶.
۴. همان، ص۱۳۹.
۵. الایقاظ من الهجعه فیالبرهان علی الرجعه، شیخ حر عاملی، باب دوم.
۶. تبیان، شیخ طوسی، ج۸، ص۱۲۰.
۷. مجمعالبیان، طبرسی، ج۴، ص۲۳۵.
۸. الایقاظ من الهجعه فی البرهان علی الرجعه، شیخ حر عاملی، باب دوم، دلیل پنجم.
۹. بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۵۳، ص۱۲۱.
۱۰. همان، صص۱۲۲ـ۱۴۴.
۱۱. الایقاظ من الهجعه فیالبرهان علی الرجعه، باب دوم، دلیل سوم.