علت و حکمت رجعت چیست؟
علت و حکمت رجعت چیست؟
در هیچیک از احکام و قوانین الهی، فهم تمام ابعاد و حکمتهای آن برای بشر عادی امکان ندارد؛ مگر سخنی از خداوند حکیم یا یکی از اولیا و انبیا و اوصیا وارد شده باشد. بااینهمه، دقت و مرور بر احادیث فراوان رجعت، ما را به نکاتی چند رهنمون میشود: البته دانش ژرف آن در خزانه علوم امامان نهفته است.
۱. رجعت تحققبخش قسمتی از آرمان انبیا و امامان بزرگوار است که در حیات اولیه خود به آن نرسیدند و آن، حضور در جامعهای صالح و موحد است؛[۱]
۲. امتهای گذشته بهویژه مؤمنان به آرزوی دیرینه و فطری خود؛ یعنی زندگی در جامعه دارای عدل، صلاح، تقوا و دانش نرسیدهاند.[۲]
۳. چشمبهراهان ظهور و حکومت مولایمان، امام مهدی علیهالسلام پیوسته در انتظار زیستند و با همان حال، از این جهان دیده فروبستند و در دفتر محبّت و مهر، دعای عهد را چنین زمزمه کردند:
«اَللّهمَّ إن حالَ بَینی وَ بَینَهُ المَوتُ الَّذی جَعَلتَهُ عَلی عِبادّکَ حَتماً مَقضیًّا فَأخرجنی مّن قَبری…؛ خدایا، اگر میان من و او مرگ، آن سرنوشت حتمی بندگانت، فاصله شد، مرا از قبر بیرون آر…» بنابراین رجعت میتواند اجابت دعای منتظران باشد.
۴. رجعت، موعد محاکمه کافران، منافقان و ستمگران به انبیا و بهویژه به اهل بیت رسول خدا است.[۳]
۵. رجعت نمایانگر قدرت الهی در زنده کردن مردگان است؛ چنانکه برای برخی امتهای گذشته چنین امری به وقوع پیوست. چنانکه آیات ۱۱۰ سوره کهف به زنده شدن مردگان به دست عیسی مسیح علیهالسلام و آیات ۲۱ و ۲۵ سوره کهف به زنده شدن اصحاف کهف اشاره دارد.
۶. رجعت میتواند نشاندهنده بخشی از عظمت قیامت کبرا در ساحت محدود دنیا، با رسیدن برخی افراد به سزای اعمال گذشته خود باشد؛ چه دربارهی مؤمنان خالص و چه کافران محض.
معرفی منابع برای مطالعه بیشتر
ـ الأنوار اللامعه فی شرح الزیاره الجامعه، عبدالله شبر، صص ۱۸۸ – ۱۹۷، ذیل جمله «و مصدِّقٌ برجعَتکم».
ـ بحار الأنوار، علامه مجلسی، ج۵۳، صص ۳۹ -۱۴۴.
ـ رجعت از دیدگاه عقل، قرآن، حدیث، حسن طارمی.
ـ الرِّجعه، میرزا محمد مؤمن استرآبادی.
ـ رجعت یا دولت کریمه خاندان وحی، محمد خادمی شیرازی.
ـ رجعت، علامه مجلسی که در آن ۱۴ حدیث نقل کرده است.
ـ رجعت از نظر شیعه، نجمالدین طبسی.
ـ رجعت، سیّد ابوالحسن قزوینی رفیعی در اثبات عقلی رجعت و پاسخ به شبهات آن.
ـ الإیقاظ من الهجعه بالبرهان علی الرَّجعه، شیخ حرعاملی.
ـ کتب تفسیر مانند صافی، الاصفی، کنزالدّقایق، شریف لاهیجی، مجمع البیان، نورالثّقلین، تبیان و … ذیل آیات زیر:
بقره: ۵۵، ۵۶، ۲۴۳، ۲۵۹.
مائده: ۱۰.
کهف: ۲۵.
نحل: ۳۸، ۳۹، ۸۳.
غافر: ۱۱ و ۵۱.
إسراء: ۶.
پینوشت ها:
۱٫ر.ک به احادیث ۱، ۲، ۳ و ۲۹ کتاب “الرجعه” نوشته میرزا محمد مؤمن استرآبادی (قرن یازدهم هجری).
۲٫ر.ک به احادیث ۶، ۷ و ۸ همان.
۳٫ ر.ک به احادیث ۲۱، ۳۸ و ۴۱ ” الرجعه”.