نایبان عام امام زمان، در عصر غیبت چه وظیفه‌ای دارند؟

۱٫ استخراج و استنباط احکام

در این مورد قرآن کریم می‌فرماید: وَ ما کانَ الْمُؤْمِنُونَ لِیَنْفِرُوا کَافَّهً فَلَوْ لا نَفَرَ مِنْ کُلِّ فِرْقَهٍ مِنْهُمْ طائِفَهٌ لِیَتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ وَ لِیُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذا رَجَعُوا إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ.[۲] شایسته نیست مؤمنین همگی کوچ کنند؛ پس چرا از هر گروهی از آنان، طایفه‌ای کوچ نمی‌کند تا در دین آگاهی یابند و به هنگام بازگشت به قوم خود، آنان را بیم دهند، شاید بترسند و خودداری کنند.

بنابراین، نایبان عام، باید تفقه در دین داشته باشند و مسائل اعتقادی، اخلاقی، فقهی، مشکلات جاری مردم و… را با رجوع به قرآن و سنت و ادله عقلی، استنباط کنند و امت اسلامی را از قوانین بشری بی‌نیاز کنند.

۲. حافظ دین بودن

فقیه، باید دین را از تحریف منحرفان حفظ کند و با پاسخ‌دادن به شبهات، از نفوذ عقاید التقاطی و سست‌شدن احکام الهی، جلوگیری کند.

۳. ولایت و رهبری

چون دین اسلام، دین جهانی است و احکام آن اعم از اقتصادی، سیاسی، قضایی و… تا روز قیامت ادامه دارد و لازم‌الاجرا است. این دوام احکام، نظامی را می‌طلبد که تحقق اهداف و احکام اسلامی را در زمان غیبت کبرا تضمین کند و مسلم است که تحقق احکام اسلام جز از رهگذر حکومت اسلامی، امکان‌‌پذیر نخواهد بود و حکومت اسلامی، در صورتی اسلامی خواهد بود که حاکم و رهبر آن حکومت، از میان فقهای شایسته و واجد شرایط تعیین گردد.
امام حسین علیه‌السلام می‌فرماید: «مجاری الامور و الاحکام علی أیدی العلماء بالله الامناء علی حلاله و حرامه؛ جریان امور و احکام، باید به دست علمای دانا به خدا و امنای بر حلال و حرام خدا باشد».[۳]

در غیبت کبرا خداوند حکیم، امت اسلامی را به حال خود رها نکرده و آنان را بدون تکلیف نگذاشته است. این نایبان عام هستند که وظیفه اداره و سرپرستی امت اسلامی را بر عهده دارند و باید به این کار ادامه دهند تا آن را به صاحب‌الامر علیه‌السلام تحویل دهند.

پی‌نوشت‌ها
۱. امامت و رهبری، شهید مطهری، ص۸. 
۲٫ توبه: ۱۲۲. 
۳٫ تحف العقول ، ابن‌شعبه حرانی، ص۳۲۸.