وقتی امکان هدایت بشر از راه دعوت اخلاقی وجود دارد، چرا از شمشیر استفاده می‌کند؟
وقتی امکان هدایت بشر از راه دعوت اخلاقی و تربیت انسانی وجود دارد، چرا امام زمان از شمشیر استفاده می‌کند؟
از کارهای حتمی امام موعود، جنگی تمام‌عیار با تمام انسان‌های بدذات است. در مسأله جنگ، ممکن است چنین انگاشته شود که هدایت انسان و ساختن جامعه بشری با دعوت اخلاقی و تربیت درست، امکان‌پذیر است و نیازی به خون‌ریزی و جنگ نیست؟
مطالعه تاریخ بشری ـ از روزی که تاریخی بر جای مانده است ـ به‌خوبی این واقعیت را آشکار می‌سازد، که موانع راه رشد و تکامل انسان، جز با قدرت و خون‌ریزی از سر راه برداشته نمی‌شود، و تعالیم اخلاقی و اصول تربیتی، هر چند تأثیرهای ژرف و گسترده داشته است، لیکن این تأثیرها در برخی از افراد نجیب بوده است و در طبقه سلطه‌طلب و دنیادار و استثمارگر که منابع اقتصادی، سیاسی و نظامی جامعه‌ها را در دست داشته و دارند، یا هیچ تأثیری نداشته و یا تأثیر آن، تحول‌آفرین و دگرگون‌ساز نبوده است. برای تربیت و هدایت آنان باید عامل دیگری به‌کار می‌رفته است تا سد راه انسان‌ها نگردند و راه رشد را بر توده‌ها نبندند، تا همگان بتوانند بی‌هیچ‌گونه مانعی به راه رشد خویش ادامه دهند.
ازاین‌رو مسأله جنگ و کاربرد نیرو، به‌عنوان یک ضرورت برای دستیابی به هدف‌‌های انسانی مطرح می‌گردد. اسلام، با توجه به همین واقعیت‌ها، جنگ را نه به‌عنوان هدف و آرمان، بلکه به‌عنوان راه و وسیله برای تحقق توحید و عدل پذیرفته است؛ در قرآن کریم آمده است: «وَ قاتَلوهُم حتّی لا تَکونَ فِتنَهٌ وَ یکُونَ الدّینُ کُلّهُ لله؛ با آنان نبرد کنید تا دیگر فتنه‌ای نباشد و دین، همه‌اش برای خدا گردد».[۱]
ازاین‌رو پیامبر اسلام که «رحمه للعالمین» است، فرمود: «الخیر کلّه فی السیف و تحت ظل السیف، و لا یقیم الناس اِلّا السیف، و السیوف مقالید الجنه و النار؛ تمام نیکی و خیر در شمشیر است و در زیر سایه شمشیر و مردمان را جز شمشیر، راست نمی‌کند و شمشیرها، کلیدهای بهشت و دوزخند».[۲]
امام باقر علیه‌السلام فرمود: «انّ فی القائم من آل محمد شبها من خمسه من الرسل… و اما شبهه من جده المصطفی فخروجه بالسیف و قتله اعداء الله و اعدء رسوله و الجبارین و الطواغیت، و انّه ینصر بالسیف و الرعب؛ قائم آل محمد، شباهت‌هایی با پنج‌تن از پیامبران دارد… اما شباهت او به جد خود، رسول اکرم، قیام با شمشیر است و کشتن دشمنان خدا و پیامبرش و تمام جباران و سرکشان؛ او با شمشیر و ترس [که در دل جباران افکنده می‌شود] مدد می‌گردد».[۳]
پی‌نوشت‌ها
۱. بقره، ۱۹۳.
۲. وسائل‌الشیعه، ج۱۱، ص۵.
۳. کمال‌الدین، شیخ صدوق، ج۱، ص۷.
